Aula – czas na audytorium
Rok 2018 będzie czasem kolejnych intensywnych prac renowacyjnych i konserwatorskich w Auli Leopoldyńskiej. Kontynuowane będą zabiegi przy emporze muzycznej, zaczną się także prace w środkowej części sali tj. w audytorium. Podczas wszystkich prac konserwacyjnych Aula będzie dostępna dla turystów na podobnych zasadach jak w 2017 r., jednak nie będą się w niej odbywały żadne uroczystości.
Autor: Kamilla Jasińska
Data Publikacji: 27 kwietnia 2022
Prace zaplanowane na 2018 r. będą finansowane z różnych źródeł. Dzięki wynoszącej 800 tys. zł dotacji przyznanej Fundacji dla Uniwersytetu Wrocławskiego przez gminę Wrocław możliwe stało się rozpoczęcie prac w obrębie audytorium, czyli w środkowej części sali. Przetarg na wykonanie prac wygrała firma ANTIQUA Konserwacja dzieł sztuki Wit Podczerwiński z Myślenic. Ten etap prac obejmował będzie osiem lóż profesorskich ustawionych (po cztery) przy ścianie północnej i południowej. Pracom konserwatorskim zostanie poddanych osiem olejnych obrazów o wymiarach 133 cm na 110 cm, malowanych na płótnie, ujętych w bogate owalne ramy i umieszczonych nad zapleckami lóż profesorskich. Obrazy przedstawiają władców i dostojników związanych z dziejami zakonu jezuitów, ich przybyciem do Wrocławia oraz założeniem i budową uniwersytetu. Wśród obrazów są dwa oryginały (dwa pierwsze od strony empory po stronie południowej) i sześć kopii wykonanych po zuchwałej kradzieży, do jakiej doszło w czerwcu 1997 r. Finansowana ze środków miejskich konserwacja obejmuje także osiem bogato zdobionych ram do obrazów, wykonanych z drewna lipowego, a następnie polichromowanych i złoconych, oraz polichromie ścian za obrazami i w przestrzeni pomiędzy konsolami. Jedynymi elementami sztukatorskimi, które poddane zostaną konserwacji na tym etapie prac, będą odcinki gierowanych gzymsów na konsolach nad lożami, wykonane w technice sztukatorskiej z narzutu, marmoryzowane i pokryte złoceniami.
Dużym wyzwaniem będzie konserwacja ośmiu lóż profesorskich wraz z drewnianymi podestami (z wyłączeniem podestów w niszach okiennych). Loże to ławy o wysokich i ozdobionych płycinami zapleckach, ujętych po bokach wolutami i zwieńczonych bogatymi, ornamentalnymi kartuszami, stanowiącymi ramy obrazów olejnych. Przedpiersia ław, podobnie jak powierzchnia zaplecków, pokryta jest płycinami. Wykonane w 1732 r. loże, na początku XX wieku zostały poddane gruntownej renowacji, podobnie jak wszystkie drewniane elementy wyposażenia. Część elementów uległa jednak wymianie ze względu na zły stan zachowania, dlatego zdaniem badaczy – autorów przygotowanego w 2008 r. „Studium wystroju i wyposażenia Auli Leopoldyńskiej” – należy przyjąć, że wszystkie znajdujące się obecnie w Auli siedziska wiernie powtarzają układ i formę pierwotnych ławek, ale znaczna ich część została wykonana w ramach renowacji wnętrza w początkach XX wieku. Jak wiele elementów wymieniono w obrębie lóż profesorskich? Odpowiedź przyniesie dopiero konserwacja.
Już 12 kwietnia zdemontowane zostały loże i obrazy po stronie północnej (od strony Odry), a niespełna dwa tygodnie później – te po stronie południowej. Wszystkie są sukcesywnie przewożone do pracowni konserwatorskich w Myślenicach i Jaworniku (woj. małopolskie). Niedługo w Auli rozpoczną się prace stolarskie przy podestach, wcześniej jednak pierwotny wygląd odzyskają ściany na co dzień niewidoczne, bo ukryte za zapleckami lóż. Gdy obie ekipy stolarskie. Wszystkie prace finansowane ze środków miejskich powinny zakończyć się do listopada br.
Loże profesorskie to nie jedyne elementy wyposażenia Auli, które czeka w tym roku konserwacja. Prawdopodobnie jeszcze w maju w ręce specjalistów trafi jedna czwarta ławek studenckich ustawionych w centralnej części auli. Prace te zostaną sfinansowane ze środków samorządu wojewódzkiego, który uchwałą Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 22 marca br. przyznał Uniwersytetowi Wrocławskiemu dotację w wysokości 60 tys. zł.
W tym roku nie będzie także przerwy w pracach przy emporze muzycznej. Gdy tylko rozstrzygnięty zostanie przetarg na dalsze prace w obrębie podniebia empory, do Auli będą mogli wkroczyć konserwatorzy dzieł sztuki specjalizujący się w malarstwie barokowym i sztukateriach. Dzięki wynoszącej ok. 380 tys. zł dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przyznanej Fundacji dla Uniwersytetu Wrocławskiego, konserwacji zostanie poddana polichromia pod balkonem, obejmująca pięć malowideł przedstawiających orkiestrę anielską. Konserwatorzy zajmą się także m.in. stiukowanym, złoconym, dużym kartuszem oraz dwoma mniejszymi, sztukateriami na suficie oraz złoceniami na gzymsach. Podniebie empory swój pierwotny wygląd odzyska najpóźniej w połowie października, bo do tego czasu muszą zakończyć się prace finansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Wszystkie zaplanowane na 2018 r. prace konserwatorskie będą wykonywane w Auli równolegle. Ekipy pracujące przy lożach profesorskich, ławkach studenckich i przy emporze będą musiały ściśle współpracować nie tylko ze sobą, ale też ze specjalistami zajmującymi się wymianą stolarki okiennej, bowiem ze środków własnych Uniwersytet zamierza w tym roku przeprowadzić kompleksową konserwację i modernizację okien w Auli. W wakacje wszystkie prace będą już w pełni zaawansowane. Dodatkowym utrudnieniem dla konserwatorów będzie także fakt, że Aula – choć w ograniczonym zakresie – to jednak cały czas będzie dostępna dla turystów. Jak mówi dr Łukasz Krzywka, pełnomocnik rektora ds. konserwacji zabytków, konserwacja Auli Leopoldyńskiej jest tak wyjątkowym przedsięwzięciem, że należy umożliwić wrocławianom i turystom przyglądanie się jej z bliska.
Efekty prac konserwatorskich będzie można podziwiać już pod koniec tego roku.
Kamilla Jasińska
